بررسی اثر مدیریت‌های چرایی مختلف بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در مراتع نیمه‌استپی

Authors

  • علی صالح پور دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مرتعداری، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه آزاد اسلامی-واحد ارسنجان، ایران
  • محمدرضا حبیبیان دانشجوی دکتری علوم مرتع دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران
Abstract:

خاک یکی از فاکتورهای اساسی تشکیل‌دهنده هر اکوسیستم مرتعی است. هر نوع اختلال در چرخش عناصر غذایی خاک ممکن است در درازمدت منجر به کاهش باروری خاک و در نتیجه تخریب آن شود. چرای دام در طول زمان ضمن استفاده از گیاهان مرتعی باعث لگدکوبی خاک سطحی مراتع شده که پیآمد آن تاثیر بر نفوذپذیری خاک می‌باشد، بنابراین بررسی اثر مدیریت‌های مختلف چرایی بر خصوصیات خاک مراتع، بهره‌برداران را در بهره‌برداری صحیح و منطبق بر اصول اکولوژیک ار این منابع یاری می‌نماید. به همین منظور این تحقیق در مراتع نیمه‌استپی استان فارس در منطقه چشمه انجیر در سال 1392 انجام شد. برای نمونه‌برداری از خاک به صورت تصادفی-سیستماتیک عمل شد. در هر منطقه سه ترانسکت 50 متری به صورت تصادفی با فاصله مناسب در وسعت حدود 2 هکتار مستقر گردید و در هر ترانسکت 2 پروفیل خاک حفر گردید که جمعا در هر منطقه 6 پروفیل حفر شد. نمونه‌های خاک از دو عمق 25-0 سانتی‌مترو 60-25 سانتی‌متر(با توجه به مرز تفکیک افق‌ها) و در پایان فصل چرا(حدود پایان شهریور و اوائل مهرماه) در هر منطقه جمع‌آوری شد. طرح آزمایشی مورد استفاده در این تحقیق اسپلیت پلات (بلوک‌های خرد شده) و در قالب بلوک‌های کاملا تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. منطقه در سه سطح (کلید، مرجع و بحرانی) بعنوان عامل اصلی، عمق نمونه‌برداری در دو سطح(25-0 و 60-25 سانتی متری) به عنوان عامل فرعی که برای هر صفت اندازه‌گیری 6 تکرار برداشت شد. تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شد. بعد از تجزیه واریانس و آگاهی از معنی‌دار بودن و یا نبودن فاکتورها بر روی صفات، میانگین داده‌ها با آزمون دانکن مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که بین مناطق مختلف مدیریت چرایی(مرجع، کلید و بحرانی) از نظر ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک، اسیدیته، کربن آلی، درصد شن، درصد رس، عصاره اشباع و درصد ازت کل تفاوت معنی‌داری(01/0 >p) وجود دارد به‌طوری که با افزایش شدت چرا میزان اسیدیته و درصد شن افزایش و میزان درصد رس و درصد عصاره اشباع خاک کاهش می‌یابد. ضمنا در مورد دو ویژگی خاک (درصد کربن آلی و درصد ازت کل) با افزایش شدت چرا ابتدا در منطقه کلید کاهش چشمگیر و سپس در منطقه بحرانی افزایشی معادل منطقه مرجع بدست می‌آورد. میزان اسیدیته، درصد شن، درصد سیلت، درصد فسفر و درصد ازت کل بین عمق‌های مختلف خاک تفاوت معنی‌داری(01/0 >p) وجود دارد. بین ترانسکت‌های مختلف فقط از لحاظ درصد کربن آلی و درصد ازت کل تفاوت معنی‌داری(01/0 >p) بدست آمد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تغییرات پوشش گیاهی و برخی از خصوصیات شیمیایی خاک در مراتع با شدتهای مختلف چرایی

با توجه به نقش و اهمیت قرق به عنوان راهکار مناسب مدیریتی در منابع طبیعی به‌ویژه در حفاظت از پوشش گیاهی و خاک رویشگاههای مرتعی به مطالعه اثر شدتهای مختلف چرایی بر روی تغییرات پوشش گیاهی و برخی خصوصیات شیمیایی خاک در مراتع ییلاقی حوزه اسکلیم رود، در غرب شهرستان سوادکوه، پرداخته شد. بدین منظور، سه منطقه مرجع، کلید و بحرانی انتخاب گردید. نتایج بدست‌آمده نشان داد که گیاهان خوشخوراک (کلاس  (Iدر منطقه...

full text

تغییرات پوشش گیاهی و برخی از خصوصیات شیمیایی خاک در مراتع با شدتهای مختلف چرایی

با توجه به نقش و اهمیت قرق به عنوان راهکار مناسب مدیریتی در منابع طبیعی به ویژه در حفاظت از پوشش گیاهی و خاک رویشگاههای مرتعی به مطالعه اثر شدتهای مختلف چرایی بر روی تغییرات پوشش گیاهی و برخی خصوصیات شیمیایی خاک در مراتع ییلاقی حوزه اسکلیم رود، در غرب شهرستان سوادکوه، پرداخته شد. بدین منظور، سه منطقه مرجع، کلید و بحرانی انتخاب گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که گیاهان خوشخوراک (کلاس  (iدر منطقه...

full text

اثر شدت‌های مختلف چرای دام برخصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در مراتع جنوب شرقی سبلان

تغییرپذیری خواص فیزیکی و شیمیایی خاک بر اثر شدت­های مختلف چرای دام می­تواند در مدیریت و حفظ خاک و پوشش گیاهی مراتع مورد توجه قرار گیرد. این پژوهش با هدف بررسی اثرپذیری عوامل فیزیکی و شیمیایی خاک از شدت­های مختلف چرای دام در سه روستا معرف با شدت­های مختلف چرای دام انجام شد. در هر منطقه، نمونه­برداری از خاک درون پلات­های یک مترمربعی که به‌صورت تصادفی - سیستماتیک در طول ترانسکت­های 600 متری مستقر ...

full text

بررسی تأثیر مقادیر مختلف خاک اره بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی کمپوست حاصل از پسماند شهری

چکیده زمینه و هدف: کمپوست­سازی یکی از مناسب­ترین روش­های دفع پسماندهای شهری محسوب می­شود، بنابراین تلاش برای بهبود فرایند آن و تولید محصولات با کیفیت بالا ضروری است. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر افزودن خاک اره بر فرایند کمپوست­سازی پسماند شهری و نیز برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی کمپوست شامل درجه حرارت، pH، EC، غلظت فلزات سنگین و محتوای عناصر غذایی می­باشد. روش بررسی: 4 توده پسماند تهیه و مقادیر...

full text

بررسی اثرات بهینه‌سازی کاربری اراضی بر برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و شاخص فرسایش‌ پذیری آن در مراتع آوارد

تبدیل جنگل‌ها و مراتع به اراضی کشاورزی، امروزه در سطح دنیا نگرانی‌های زیادی را در زمینه تخریب خاک، محیط زیست و تغییر اقلیم جهانی پدید آورده است. مطالعه تغییرات خصوصیات خاک در اثر تغییر کاربری اراضی، ضروری است و جهت شناخت مدیریت‌های پایدار در هر منطقه به‌منظور جلوگیری از تخریب خاک، ایجاد و تثبیت تولید پایدار و نیز اهداف زیست محیطی می‌تواند راه‌حل مفیدی ‌باشد.  در دهه‌های گذشته بخش‌های وسیعی از م...

full text

بررسی خصوصیات فیزیکی شیمیایی خاک تحت دو نوع مدیریت مرتع (مطالعۀ موردی: مراتع چات گنبد)

Soil quality includes two general points of view intrinsic characteristics and the dynamic nature of soil that is influenced by human activities and management decisions. Therefore, in this study, changes of soil quality indicators under two management approaches, including corporate management and condominium management, were assessed. At first, the study area was identified by using the image...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 23  issue 2

pages  321- 311

publication date 2016-08-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023